Mutlak – Maksimum – Bağıl (Oransal) Nem Nedir?
Bu dersimizde Nem konusunda bulunan Mutlak Nem, Maksimum Nem ve Bağıl (Oransal) Nem nedir sorusunun yanıtını arayacağız. Ayrıca Mutlak, Maksimum ve Bağıl nem kavramlarının birbirleri ile ilişkilerini detaylı bir şekilde konuşacağız.
Nem diğer bir deyişle su buharı kavramını tam olarak açıklamak Mutlak, Maksimum ve Bağıl Nem kavramlarının iyi anlaşılması gerekmektedir. İlk olarak Mutlak Nem Nedir, Mutlak Nemi etkileyen kavramlar nelerdir konusuna açıklık getirelim.
Mutlak Nem Nedir?
Mutlak nem 1m3 havada bulunan su buharının gram cinsinden değeridir. Örneğin bulunduğunuz odanın 1m3 ‘ü içerisinde 10 gr subuharı var ise odadaki mutlak nemin 10 gr/m3 olduğunu söyleyebiliriz. Aşağıdaki şekilde gördüğünüz küp şeklini 1 m3 hava olarak düşünün ve bu küpün içinde 5gr su buharı olduğunu düşünelim. İşte bu hava kütlesinin içindeki su buharına mutlak nem adı verilir.
Mutlak Nemi Etkileyen Faktörler
- Büyük su kütlelerinin varlığı
- Sıcaklık
Deniz, okyanus yada göl kenarlarında sıcaklığın yükselmesi ile su buharlaşır ve havadaki su buharı miktarı yani mutlak nem artacaktır.
Mutlak Nemin Fazla Olduğu Yerler
- Ekvator ve çevresi
- Türkiye’de Akdeniz bölgesi
- Su kütlesi ve sıcaklığın fazla olduğu yerler
Mutlak Nemin Az Olduğu Yerler
- Su kütlelerinden uzak karasal alanlar
- Çöller
- Türkiye’de İç, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri
- Kutuplar (Soğuk olduğu için)
Maksimum Nem Nedir?
1m3 havanın taşıyabileceği maksimum nem kapasitesinin gr cinsinden değerine maksimum nem denir.
Maksimum NemYukarıdaki küp şeklini 1m3 hava olarak düşünelim ve bu küp sadece 10 gr su buharı taşıyabiliyor olsun. Bu küpün nem taşıma kapasitesine maksimum nem diyeceğiz.
Maksimum Nemi Etkileyen Faktörler
MAKSİMUM NEM doğrudan sıcaklık ile ilişkilidir. Sıcaklık artarsa maksimum nemde artar, sıcaklık azalırsa maksimum nemde azalır.Örnek verecek olursak;
- 0 santigrat derece sıcaklıkta 1m3 havanın nem taşıma kapasitesi 4,8 gr’dır.
- 30 santigrat derece sıcaklıkta 1m3 havanın nem taşıma kapasitesi 30 gr’dır.
Maksimum Nemin Fazla Olduğu Yerler ve Durumlar
- Ekvator ve çevresinde
- Çöller
- Türkiye’de maksimum nemin fazla olduğu bölgelerimiz Güney Doğu Anadolu Bölgesi ve Akdeniz bölgesidir.
- Yaz mevsiminde maksimum nem kış mevsimine göre daha fazladır
- Gündüz maksimum nem geceye göre daha fazladır
Alçaklarda maksimum nem yükseklere göre daha fazladır
- Gece sis yoğunluğunun gündüze göre fazla olması
- Dağ yamacı boyunca yükselen hava kütlesinin yağış bırakması
- Alçalan havanın kurutucu etki yapması, maksimum nemin sıcaklıkla ilişkili olduğunu gösterir ve maksimum nem – sıcaklık ilişkisine örnektir.
Maksimum Nemin Az Olduğu Yerler ve Durumlar
- Kutuplar ve çevresi
- Kış mevsiminde yaz mevsimine göre maksimum nem daha azdır.
- Gece gündüze göre maksimum nem daha azdır.
- Bir dağ yamacında yükseldikçe maksimum nem azalır.
Bağıl Nem / Oransal Nem Nedir?
Bağıl nemin tanımı; mutlak nem’in maksimum neme oranıdır.
Mutlak nem ve maksimum nem de kullandığımız küp şeklini hatırlarsak, küpümüzde 5 gr mutlak nem vardı ve bu küpün alabileceği maksimum nem kapasitesi 10 gr ‘dı. Bu durumda küpümüzün yani 1m3 havamızın yarısı boş kaldı. Bu küpün doluluk oranına bağıl nem diyeceğiz. Ve küpümüzün yarısı dolu yani %50’si dolu olduğuna göre bu hava kütlesinin yani küpün bağıl nemi %50 oldu. Zatan formülde verildiği gibi rakamları yerleştirirsek yani; mutlak nem(5gr) / maksimum nem(10gr)X100= %50 sonucunu verecektir. Kabaca havanın mutlak neme doyma oranına bağıl nem adını veriyoruz.
Bağıl Nemin Fazla Olduğu Yerler ve Durumlar
- Ekvator ve çevresi
- Kuzey Batı ve Batı Avrupa kıyıları
- Karadeniz havzası
Bağıl Nemin Az Olduğu Yerler ve Durumlar
- Maksimum nemin yüksek olduğu çöllerde bağıl nem azdır.
- Karasal alanlarda bağıl nem azdır.
- Türkiye’de İç Anadolu, Güney Doğu Anadolu bölgelerinde bağıl nem azdır.
Dilerseniz Nem Konusu ile ilgili hazırladığım bu videoya göz atabilirsiniz
