Türkiye’de Hayvancılık

Bu dersimizde Türkiye’de Hayvancılık konusunu detaylı bir şekilde işleyeceğiz. Türkiye’de Hayvancılık Konusu KPSS COĞRAFYA, AYT COĞRAFYA ve 11. SINIF COĞRAFYA konuları arasında bulunuyor.

Türkiye’deki büyük ve küçükbaş hayvancılık iki farklı yöntemle yapılır.

Mera Hayvancılığı

Hayvanların meralarda otlatılması ile yapılan hayvancılığa mera hayvancılığı denir. Mera hayvancılığında yetiştirilen hayvan ister küçükbaş olsun ister büyükbaş, özel olarak yem alınmaz, hayvanlar doğadan beslenir. İklime ve yer şekillerine bağlı olarak yürütülen hayvancılık faaliyetidir. Yetiştirilen hayvandaki et ve süt verimi yağışa bağlıdır. Yağışın çok olduğu alanlarda mera ve otlaklar gür olacağı için hayvanlar iyi beslenir ve et verimi ile süt verimi yüksek olur.

Doğal Koşullara bağlı olarak küçükbaş ya da büyükbaş yetiştirilir. Çayır ve meraların zengin olduğu yerlerde büyükbaş hayvancılık yapılır.

Bozkır alanlarda ise genellikle küçükbaş mera hayvancılığı yapılır. Engebeli alanlarda kıl keçisi yetiştirilirken düzlüklerde koyun yetiştiriciliği yapılır.

Besi ve Ahır Hayvancılığı

Ahırlarda hayvanların dışarı çıkarılmadan, doğal koşullara bağlı kalmaksızın yapılan hayvancılık faaliyetine besi ve ahır hayvancığı denir. Besi hayvancılığında hayvanlar ahırlarında yem ile beslenerek yetiştirilir.

Besi hayvancılığında küçükbaş ya da büyükbaş tercihe göre yapılabilir ancak büyükbaştaki birim hayvandan elde edilen et ve süt miktarı küçükbaşa göre daha fazla olduğu için besi hayvancılığında büyükbaş hayvancılık tercih edilir. Tüketimin fazla olduğu yerlerde Besi ve Ahır Hayvancılığı gelişmiştir.İstanbul, Konya, Balıkesir, Bursa vb.. şehirler besi ve ahır hayvancılığının geliştiği şehirlere örnektir.

Türkiye’de Küçük Baş Hayvancılık

Türkiye’de Koyun Yetiştiriciliği

• 2019 TÜİK verilerine göre Türkiye’de beslenen koyun sayısı 38 milyondur
• 2019 TÜİK verilerine göre koyun sayısının en fazla olduğu kentler; Van, Konya, Şanlıurfa ve Ağrı’dır.
• En fazla yetiştirilen ırklar; merinos, karaman, dağlıç, sakız, karayaka, kıvırcık.
• Koyun bozkır biti örtüsüne uyum sağlamıştır. Bu yüzden iç bölgelerimizde yetiştiriciliği yapılmaktadır.

Türkiye’de Tiftik Keçisi Yetiştiriciliği

• Et ve süt verimi düşüktür.
• Tiftiği için beslenir.
• Yetiştirilen tiftik keçisinin yarıdan fazlası Ankara ve çevresinde beslenir. Bu yüzden Ankara keçisi olarak isimlendirilir.
• Tiftik keçisi Siirt başta olmak üzere Güney Doğu Anadolu Bölgemiz’ de de yetiştirilmektedir.

Türkiye’de Kıl Keçisi Yetiştiriciliği

• Kıl keçisi eti, sütü ve kılı için beslenen bir hayvandır.
• Kayalık, taşlık ve engebeli arazilere uyum sağlamıştır.
• Ülkemizde her bölgede yetiştirilebilmekle birlikte en çok Akdeniz bölgesinde yetiştiriciliği yapılır.
• Türkiye’deki toplam kıl keçisi sayısı 2019 TÜİK verilerine göre yaklaşık 10 milyon baştır.
• Kıl keçisi sayısının en çok olduğu illerimiz Antalya(725bin), Mersin(702bin), Siirt(485bin), Adana(399bin) ve Diyarbakır (357bin)kentleridir.

Türkiye’de Büyük Baş Hayvan Yetiştiriciliği

Sığır, manda, at, eşek ve katır Türkiye’de beslenen başlıca büyükbaş hayvanlardandırlar.

Türkiye’de Manda Yetiştiriciliği

• Sulak alanları seven manda ülkemizde az sayıda yetiştirilmektedir.
• 2019 TÜİK verilerine göre Türkiye’deki manda sayısı yaklaşık 178 bindir.
• Manda sayısının en çok olduğu kentimiz ise 20bin baş ile Samsun’dur

Türkiye’de Sığır Yetiştiriciliği

• Türkiye’de koyundan sonra en çok beslenen hayvan türü sığırdır.
• Sığır yetiştiriciliği mera ve besi hayvancılığı şeklinde yapılabilir.
• Sert karasal iklimin görüldüğü Erzurum—Kars yöresinde elverişli dağ çayırlının bulunması nedeniyle sığır yetiştiriciliği mera hayvancılığı şeklinde yapılmaktadır.

Ayrıca tüketimin ve ulaşımın geliştiği yerlerde ise sığır yetiştiriciliği besi ve ahır hayvancılığı şeklinde yapılmaktadır. Türkiye’de en fazla sığır sayısına sahip olan kentimiz olan Konya’da bitki örtüsü ve iklim uygun olmamasına rağmen sığır sayısının fazla olmasının nedeni bu kentimizde besi hayvancılığının gelişmiş olmasıdır.

Türkiye’de Süt Üretimi

Türkiye’de üretilen sütün toplam yüzde 90,8’i sığırdan, yüzde 6,3’ü koyundan, yüzde 2,6’sı keçiden, yüzde 0,3’ü mandadan üretilmektedir.

Türkiye’de Et Üretilen Hayvanlar

Türkiye’de Et Üretimi

Türkiye’de Arıcılık

• Türkiye’de hemen hemen her bölgemizde arıcılık gelişmiştir.
• Türkiye’de bitki örtüsü çeşitliliğinin ve endemik türlerin fazla olması arıcılığın gelişmesini sağlamıştır.
• Çam, ayçiçeği, pamuk, turunçgil, kestane, kekik, adaçayı, geven ve yabani bitkiler arıcılık yapmak için elverişli bitkilerin başlıcalarıdır.
• Ülkemizde iklim çeşitliliğinin fazla olması ve her iklimde bitkilerin çiçek açma dönemlerinin her yörede farklı olmasından dolayı göçebe arıcılık gelişmiştir.
• Bal üretiminde önde gelen illerimiz;
• Ordu, Muğla, Adana, Aydın, Mersin, Sivas ve Balıkesir illerimizdir.

Türkiye’de İpek Böcekciliği

• İpek böcekçiliğinin gelişmesi dut yaprakları ile beslendiği için bitki örtüsüne dolayısıyla iklime bağlıdır.
• Gerçek ipeğin pahalı olması ve suni ipeğin gelişmesi ipek böcekçiliğinin önemini azaltmıştır.
• Çin, Hindistan ve Özbekistan dünya yaş koza üretiminde sırasıyla ilk üç içerisinde bulunmaktadır.
• Türkiye yaş koza üretiminde Dünya 8.sidir.

2018 TÜİK Verilerine Göre Türkiye’de Yaş Koza Üretimi:

Türkiye’de Kümes Hayvancılığı

• Tüketimin fazla olduğu yerlerde kümes hayvancılığı gelişir.
• Et tavuğu besiciliği Bolu, Manisa, Balıkesir, Sakarya gibi kentlerde gelişmiştir.
• Yumurta tavuğu besiciliğinde ise Afyonkarahisar, Konya ve Manisa kentleri ilk sıralardadır.

Türkiye’de Balıkçılık

• Türkiye 8333km uzunluğundaki kıyı şeridi ile balıkçılık potansiyeli yüksek olan bir ülkedir. Ancak balıkçılık ülkemizde istenilen düzeyde gelişme gösterememiştir. Balıkçılığın ülkemizde yeteri kadar gelişme göstermemesinin nedenler;
• Açık deniz balıkçılığı yerine kıyı balıkçılığı yapılması.
• Teknolojik donanıma ve ekipmana sahip balıkçı gemilerinin bulunmaması.
• Yanlış avlanma tekniklerinin kullanılması.
• Zamansız avlanma.
• Aşırı avlanma.
• Su kirliliği.
• Balık miktarı fazla olan denizimiz KARADENİZ ‘dir. Bunu nedenleri;
  • Oksijen miktarının fazla olması.
  • Karadeniz’in çok sayıda akarsu ile beslenerek bol miktarda planktona sahip olmasıdır.
• Göç yolları üzerinde bulunan boğazlar, Marmara ve Ege denizleri Karadeniz’den sonra en fazla balık avlanan denizlerimizdir.
• Türkiye’de en fazla avlanan balık çeşitleri sırasıyla Hamsi, palamut, sardalya ve istavrittir.
• Akarsular, doğal göller, baraj gölleri ve göletler ayrıca balık avlanan alanlardır. Bu sularda en çok inci kefali, sazan, gümüşi havuz balığı ve gümüştür.
• İç sularda en fazla balık elde eden illerimiz; Van, Balıkesir, Bursa ve Adana’dır.

KÜLTÜR BALIKÇILIĞI

• Balıkların denizlerde, akarsu boylarında, doğal ve yapay göllerde hazırlanan özel alanlarda yetiştirilmesine kültür balıkçılığı denir.
• İzmir, Muğla ve Aydın denizlerde en çok kültür balıkçılığı yapılan kentlerimizdir.
• İç kesimlerde ise alabalık yetiştiriciliği yapılmaktadır.
• Alabalık yetiştiriciliğinde Muğla, Elazığ, Isparta ve Şanlıurfa illerimiz ilk sırada bulunur.

Türkiye’de Hayvancılık Konusunu daha detaylı bir şekilde incelemek isterseniz Tarım ve Orman Bakanlığının hazırladığı bu slaytı incelemenizi öneriyorum.